دلایل ضخیم شدن ناخن پا، همراه راهنمای پیشگیری و درمان خانگی

ناخن‌های پا در حالت طبیعی برای محافظت از انگشتان پا کمی ضخیم‌تر از ناخن‌های دستان هستند. اما در برخی موارد به دلیل مراقبت‌های نادرست، پوشیدن کفش نامناسب یا بیماری‌های خاص، ضخیم‌تر از حالت طبیعی می‌شوند. ضخیم شدن ناخن پا یکی از مشکلات رایج ناخن است که در صورت تشخیص سریع، به راحتی قابل درمان است. (البته می‌توان به راحتی از بروز این مشکل جلوگیری کرد.) در این مقاله بعد از بررسی دلایل اصلی ضخیم شدن غیر عادی ناخن‌های پا، روش‌های پیشگیری و درمان آن را بررسی می‌کنیم.

 ضخیم شدن ناخن پا چیست

ضخامت معمولی ناخن پا در بزرگسالان بین ۱ تا ۲ میلی‌متر است و مردان ناخن‌هایی ضخیم‌تر از بانوان دارند. هر چند به مرور زمان و با افزایش سن ناخن‌ها ضخیم می‌شوند، اما در مواردی این روند غیر عادی است. رشد لایه‌های اضافی زیر سطح ناخن در زمان ضخیم شدن غیر عادی ناخن پا ممکن است باعث جدا شدن آن از بستر (اونیکولیز ناخن) شود.

همچنین در صورتی که این ضخیم شدن به‌دلیل عفونت قارچی یا باکتری باشد، استشمام بوی بد یا خارج شدن خون و چرک از ناخن خارج اتفاق می‌افتد. (در قسمت درمان قارچ ناخن، مفصلا قارچ ناخن را توضیح داده ایم.)

از طرفی ضخیم شدن غیر عادی ناخن پا باعث شکنندگی و خرد شدن آن می‌شود. با توجه به این مشکلات، یافتن دلایل و اقدام برای درمان آن از نکات مهم بهداشتی قابل توجه برای همه افراد است.

 علل ضخیم شدن ناخن پا

به‌جز افزایش سن که ضخامت ناخن‌ها به طور طبیعی بیشتر می‌شود، دلایل مختلفی برای ضخیم شدن غیر عادی ناخن‌های پا وجود دارد. در این میان بیماری‌های زمینه‌ای، عفونت‌ها و آسیب‌های فیزیکی از رایج‌ترین آن‌ها هستند.

عوامل پزشکی و بیماری‌ها

عفونت‌های قارچی دلیل اصلی ضخیم شدن ناخن‌های پا هستند. این عفونت که در اصطلاح پزشکی اونیکومیکوزیس نامیده می‌شود، به‌راحتی در محیط‌های گرم و مرطوب و از طریق تماس با فرد آلوده یا مراقبت‌های نادرست بهداشتی پا، فرد را درگیر می‌کند.

از طرفی برخی بیماری‌های خاص خود ایمنی مانند پسوریازیس، پارونیشیا، دیابت و همچنین داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی، تغییراتی در ساختار ناخن ایجاد می‌کنند که یکی از آن‌ها ضخیم شدن غیر عادی ناخن‌های پا است.

عوامل محیطی و فیزیکی

ناخن‌های پا ممکن است در اثر ضربات یا آسیب‌های فیزیکی ناگهانی و مداوم به مرور ضخیم شوند. این اتفاق بیشتر برای ورزشکاران و به خصوص دوندگان یا بازیکنان فوتبال اتفاق می‌افتد. همچنین افرادی که به‌طور مرتب کفش‌های نامناسب و تنگ می‌پوشند هم مستعد درگیر شدن با این مشکل هستند.

  روش‌های پیشگیری از ضخیم شدن ناخن پا

در بیشتر موارد می‌توان با استفاده از روش‌های مراقبتی ساده مانع از ضخیم شدن غیر عادی ناخن‌های پا شد. نکات زیر مهم‌ترین مراقبت‌های بهداشتی قابل اجرا در سبک معمول و روند روزانه زندگی است:

• برای پیشگیری از ابتلا به عفونت، در مکان‌های عمومی با پای برهنه راه نروید.
• حوله، ناخن‌گیر و وسایل شخصی مرتبط با بهداشت پا را با دیگران به اشتراک نگذارید.
• برای انجام پدیکور به مراکز زیبایی معتبر و دارای مجوزهای بهداشتی مراجعه کنید.
• کفش‌های راحت و مناسب انگشتان پا را بپوشید.
• جوراب و کفش‌های خود را همیشه تمیز و خشک نگاه دارید.

درمان‌های خانگی و تخصصی برای ضخیم شدن ناخن پا

درمان ناخن‌های ضخیم شده به روش خانگی طولانی مدت است و در برخی موارد با توجه به دلیل ایجاد آن حتی ممکن است بیش از یکسال طول بکشد. اگر علت ضخامت ناخن بیماری یا قارچ ناخن نیست، استفاده از محلول‌های خاص یا روغن‌ها و همچنین مراجعه به کلینیک‌های زیبایی برای برداشتن لایه‌های اضافی کارساز است. در غیر این صورت باید برای درمان تخصصی به پزشک مراجعه کرد.

درمان‌های طبیعی و گیاهی

ساده‌ترین درمان خانگی قرار دادن روزانه ناخن‌های پا در داخل مخلوط جوش شیرین (یک قاشق غذاخوری در ۸ لیتر آب)، نمک اپسوم (۴ قاشق غذاخوری در ۴ لیتر آب) یا سرکه سفید (یک واحد سرکه بازای دو واحد آب) به همراه آب گرم است.

لایه برداری ناخن در مراکز زیبایی

در این حالت متخصص ماهر با استفاده از ابزارهای خاص، لایه‌های اضافی ناخن پا را بر می‌دارد. البته این روش معمولا همراه با درمان‌های دیگر برای شناسایی و برطرف کردن دلایل ضخامت ناخن استفاده می‌شود. بسیار مهم است که از متدهای پودولوژی در این درمان ها استفاده شود

محصولات داروخانه‌ای

برخی کرم ها یا مایعات خاص به‌صورت فروش بدون نسخه در داروخانه ها در دسترس هستند که می‌توان آن‌ها را برای کاهش ضخامت ناخن پا استفاده کرد. البته این درمان‌های موضعی برای ضخیم شدن ناخن بر اثر عفونت موثر نیستند. در هر حالت مشاوره با پزشک یا دکتر داروساز برای بهبود سریع  در صورت استفاده از این محصولات ضروری است. از طرفی عفونت‌های قارچی یا باکتریایی تنها با داروهای موضعی یا قرص‌های خوراکی تجویز شده توسط پزشک قابل درمان هستند.

  چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در زمانی که ضخیم شدن ناخن پا همراه با تغییر رنگ، بافت، تورم، التهاب، درد یا استشمام بوی نامطلوب از آن باشد، مراجعه به پزشک ضروری است. از طرفی اگر بیماری‌های زمینه‌‌ای و مشکلات پزشکی عامل ضخامت غیر عادی ناخن پا باشند نیز باید با مراجعه به متخصص مربوط نسبت به درمان آن اقدام کرد.

  نتیجه‌گیری

معمولا ناخن‌های پا با افزایش سن ضخیم می‌شوند. اما روند غیر عادی آن نشانه‌ای از بیماری‌های زمینه‌ای یا عفونت‌های قارچی است. در بسیاری موارد می‌توان با استفاده از مراقبت‌های بهداشتی خاص مانند پوشیدن کفش‌های راحت، استفاده از وسایل شخصی، پوشش مناسب در مکان‌های عمومی مانند استخر یا باشگاه از بروز این مشکل جلوگیری کرد. همچنین مراجعه به مراکز زیبایی معتبر دارای مجوز برای انجام پدیکور نکته مهم در جلوگیری از درگیر شدن با ضخیم شدن ناخن پا به‌دلیل عفونت قارچی است. عدم درمان ناخن‌های ضخیم به مرور زمان مشکلات زیادی را در راه رفتن فرد ایجاد می‌کند. بنابراین لازم است ضمن رعایت نکات پیشگیرانه، با مراجعه به پزشک نسبت به شناسایی علت و درمان آن اقدام کرد.

مراجع:

verywellhealth

medicalnewstoday