ورزشکاران بیشتر از سایر افراد در معرض آسیب‌های ناشی از ناخن قرار دارند. بنابراین مراقبت پیشگیرانه مانند تمیز نگاه داشتن پا و کوتاهی منظم ناخن، استفاده از کفش‌های مناسب و تجهیزات محافظتی به کاهش فشار مستمر روی ناخن‌ها و جلوگیری از تغییرات ساختاری ناخن‌ها کمک می‌کند. همچنین تغذیه متعادل و سرشار از انواع ویتامین، به تقویت رشد ناخن و ایجاد ناخن‌های قوی‌تر منجر می‌شود. هر چند از اهمیت مساژ دست و پا و کاهش التهابات پوستی با استفاده از کرم‌های تقویت‌کننده نیز نمی‌توان گذشت. در این مطلب بعد از بررسی تاثیر نوع ورزش بر سلامت ناخن ورزشکاران و آسیب‌های ناشی از آن، مهم‌ترین نکات برای حفظ استحکام ناخن این دسته افراد را تشریح می‌کنیم.
آیا نوع ورزش بر سلامت ناخن تأثیر دارد؟
آمار جهانی نشان می‌دهد حدود ۱۵-۲۰ درصد از ورزشکاران حرفه‌ای با مشکلات مربوط به شکنندگی ناخن روبرو هستند. همچنین ۲۵ درصد ورزشکارانی که فعالیت ورزشی آبی دارند، به عفونت‌های قارچی ناخن مبتلا می‌شوند. نکته قابل توجه نقش کفش‌های تنگ در آسیب‌های مربوط به ناخن است که طبق گزارش‌های انجمن پزشکی آمریکا، ۱۸ درصد ورزشکاران را درگیر می‌کند. در این میان برخی از ورزش های خاص آسیب بیشتری به ناخن وارد می‌کنند.
ارتباط بین تمرین‌های ورزشی و آسیب‌های ناخن
افزایش رطوبت پا، تعریق یا ضرباتی که به ناخن در حین فعالیت‌های فیزیکی مختلف وارد می‌شود بسته به نوع ورزش، مشکلات ضعیف یا شدیدی را می‌تواند برای سلامت ناخن و حتی انگشتان ایجاد کند. هر چند این آسیب‌ها کمتر یا بیشتر در هر ورزشی اتفاق می‌افتد، اما ورزش‌های زیر آسیب بیشتری را وارد می‌کنند:
- دو و میدانی: فرو رفتن ناخن در گوشت، پینه کف پا، جدا شدن ناخن از بستر، بونیون، آسیب به کف پا از مهم‌ترین آسیب‌های در اثر پیاده‌روی طولانی مدت یا دو هستند.
- تنیس و بسکتبال: تجمع خون در زیر ناخن پا یا هماتوم که در اثر تماس بیش از اندازه انگشت پا و کفش ایجاد می‌شود تاثیر اصلی ورزش‌هایی مانند تنیس و بسکتبال است. البته این حالت در انوع ورزش‌های همراه با توپ مانند فوتبال، والیبال و ورزش‌هایی که همراه با جهش یا سرعت سریع و سپس توقف هستند نیز، رخ می‌دهد.
- شنا: شنا در آب کلردار به مدت طولانی به سرعت باعث خشکی، ترک خوردن و شکننده شدن ناخن می‌شود. این شکنندگی به‌راحتی می‌تواند منجر به شکافته شدن و بروز عفونت در ناخن شود.
مقایسه سلامت ناخن ورزشکاران حرفه‌ای و آماتور
وضعیت سلامت ناخن بین ورزشکاران حرفه‌ای و آماتور بسته به نوع ورزش، شدت فعالیت، تجهیزات مورد استفاده و مراقبت‌های بهداشتی متفاوت است. ورزشکاران حرفه‌ای به‌دلیل تمرین‌های سنگین و مداوم بیشتر در معرض آسیب و استرس مکانیکی به ناخن قرار دارند. در نتیجه مواردی مانند شکستن ناخن، تغییر رنگ و جدا شدن ناخن از بستر در آن‌ها بیشتر اتفاق می‌افتد. همچنین بالاتر بودن تعریق و رطوبت پوست پا در آن‌ها احتمال عفونت‌های قارچی یا باکتریایی را افزایش می‌دهد. اما ورزشکاران آماتور بیشتر به‌دلیل استفاده از کفش‌ها و تجهیزات غیر استاندارد ورزشی در معرض آسیب ناخن در اثر ضربات مکرر ناشی از این موضوع هستند. با این حال در هر دو دسته رعایت مراقبت‌ها و نکات بهداشتی سلامت ناخن ضروری است.
نکات مهم در حفظ سلامت ناخن ورزشکاران
ورزشکاران برای جلوگیری از آسیب به ناخن‌ها که ممکن است حتی فعالیت حرفه‌ای آن‌ها را تحت تاثیر خود قرار دهد، باید نکاتی را در این خصوص رعایت کنند. مواردی که در عین ساده بودن اجرا، بسیار مفید و موثر است.
اهمیت کوتاه نگه‌داشتن ناخن‌ها در ورزشکاران
ناخن‌های کوتاه در حین فعالیت بدنی کمتر دچار شکستگی یا آسیب می‌شوند. بنابراین یک ورزشکار باید به‌طور منظم، ناخن خود را کوتاه کند. البته کوتاه کردن بیش از حد و نزدیک به گوشت، می‌تواند منجر به رشد ناخن‌های دردناک شود. داشتن یک روتین منظم پدیکور و مانیکور به‌خصوص در مراکز تخصصی سلامت ناخن هر نگرانی بابت این موضوع را برطرف خواهد کرد.
روش‌های پیشگیری از عفونت قارچی ناخن
تعریق بیش از حد در تمرینات، رطوبت انگشتان دست و به‌خصوص پا را افزایش می‌دهد. این تعریق زیاد عامل اصلی عفونت قارچی است که در نهایت با آسیب به ناخن می‌تواند تا مدت‌ها ورزشکار را از مسابقات و تمرینات ورزشی دور نگاه دارد. بنابراین برای پیشگیری از عفونت قارچی پیچیده لازم است ورزشکاران پاها، ناخن و به‌خصوص فواصل بین انگشتان خود را بعد از تمرین، دوش گرفتن یا شنا خشک کنند. همچنین از راه رفتن با پای برهنه در رختکن‌ها یا دوش‌های عمومی سالن‌ها نیز باید دوری کرد.
اثرات محصولات تقویتی بر ناخن ورزشکاران
استفاده از مکمل‌های موضعی مانند روغن‌های تقویتی یا کرم‌های تقویت‌کننده ضمن بازگرداندن ظاهر طبیعی ناخن، آسیب‌های سطحی ناشی از ورزش را به‌حداقل می‌رسانند. همچنین استفاده از محصولات تقویت‌کننده ناخن برای شناگران که در تماس مداوم با رطوبت هستند، با ایجاد لایه محافظتی می‌تواند ناخن را در برابر رطوبت بیش از حد یا خشکی محافظت کند.
تأثیر تجهیزات محافظتی بر ناخن‌های ورزشکاران
در بسیاری از ورزش‌ها مانند دومیدانی، فوتبال، راگبی یا موارد مشابه که ناخن‌های تحت فشار مستقیم دچار ضربه‌های متعدد و حتی شدید می‌شوند، باید از تجهیزات محافظتی انگشتان پا استفاده کرد. به‌کار بردن وسایل محافظتی برای جلوگیری از آسیب‌های مکرر در صورتی‌که ناخن‌ها در گذشته دچار آسیب شده‌اند، بسیار ضروری است.
استفاده از کفش مناسب حین ورزش
پوشیدن کفش‌های دارای قوس مناسب در کف و فضای کافی در پنجه پا برای ورزشکاران متناسب با نوع ورزش بسیار اهمیت دارد. علاوه بر این لازم است به‌طور مرتب کفش ها از لحاظ ساییدگی بررسی شوند و در مدت مشخص برای تعویض آن‌ها اقدام کرد.
چگونه ناخن‌ها را بعد از تمرین بازیابی کنیم؟
علاوه بر محافظت حین تمرین، ناخن‌ها به‌عنوان عضوی مهم که در بیشتر موارد ورزشکاران سلامت آن‌ها را نادیده می‌گیرند، نیاز به مراقبت روزانه دارند. موارد زیر مهم‌ترین نکاتی است که لازم است به‌عنوان یک روتین مورد توجه قرار گیرد:
مرطوب کردن ناخن و کوتیکول‌‌ها
ناخن و کوتیکول با قرار گرفتن در معرض آب و عرق خشک و شکننده می‌شوند. برای جلوگیری از مشکلات ناشی از خشک شدن این بخش‌ها، استفاده از مرطوب‌کننده به شکل کرم یا روغن تقویتی باعث هیدراته و سالم نگاه داشته شدن آن می‌شود. بنابراین ورزشکاران لازم است به‌طور مرتب و روزانه بعد از خشک کردن ناخن، آن‌ها را کاملا از این طریق مرطوب نگاه دارند.
نقش تغذیه در سلامت ناخن‌ها
تغذیه متعادل و سرشار از پروتئین و موادی مانند آهن، بیوتین، روی، ویتامین C و مکمل‌های ویتامینی مربوط موضوع مهم و اصلی در رشد و استحکام ناخن ورزشکاران است. بیوتین یا ویتامین B7 پروتئین سازنده ناخن است که در تخم‌مرغ، مغزها، دانه و غلات وجود دارد. ویتامین C تولید کلاژن را افزایش می‌دهد و اهن نیز برای رساندن اکسیژن به بستر ناخن بسیار اهمیت دارد. ورزش‌های با شدت بالا می‌توانند بدن را از این مواد تخلیه کنند بنابراین توجه به رژیم غذایی متعادل بعد از تمرین به‌خصوص خوردن پروتئین و کربوهیدرات کافی به ترمیم و حفظ سلامت ناخن کمک می‌کند.
جمع‌بندی پایانی
توجه به سلامت ناخن و پیروی از نکات مربوط برای حفظ سلامت آن‌ها در نهایت باعث می‌شود که ورزشکاران ناخن‌های قوی و سالمی داشته باشند که در برابر فعالیت‌های فیزیکی سخت مقاومت کند. هر نوع تغییر رنگ یا بافت ناخن‌ها نشانه مشکلی است که لازم است برای درمان آن به پزشک یا مراکز تخصصی سلامت زیبایی ناخن مراجعه کرد. همچنین مرتب نگاه داشتن ناخن، پدیکور و مانیکور (در قسمت پدیکور و مانیکور آقایان درباره آن بیشتر بخوانید)، استفاده از کرم‌های تقویتی ناخن، انتخاب کفش مناسب و استفاده از محصولات مخصوص ورزشکاران و تجهیزات محافظتی ناخن برای جلوگیری از آسیب‌های ورزشی مهم‌ترین نکاتی هستند که توجه به آن‌ها در حفظ استحکام ناخن‌ها و سلامت آن در ورزشکاران بسیار موثر است.
مراجع: